Kỷ niệm về "HOA TÓC TIÊN"

Đắc Hòa gọi điện: “Nghe tin PH ốm, mày đến thăm nó xem sao”. Buông điện thoại, tôi lại nhớ đến Hoa Tóc Tiên, loài hoa tôi chưa biết nhiều về nó. Hoa Tóc Tiên tên của bài hát tôi được nghe một lần duy nhất ở Quảng Trị, khi hai thằng bạn Trỗi K7 chúng tôi gặp nhau.

Ngày đó, đơn vị tôi được lệnh chuyển vào Phong Điền, Thừa Thiên . Chúng tôi đi theo đường 15N, con đường nhánh nhỏ của hệ thống đường Trường Sơn, theo trục Bắc Nam, chạy sát vùng giáp ranh giữa ta và địch. Đường nhỏ hẹp , nhiều đoạn chỉ vừa một chiều xe đi, len qua phần đồi núi thấp phía đông Trường Sơn . Đường ít đèo dốc hơn phía Tây nhưng gần địch nên trên đường vào tôi thường gặp lính ta ở các đơn vị đang chốt giữ vùng giáp ranh.

Vượt qua con đèo dài, chúng tôi tới thung lũng Ba Lòng rất sớm, nắng chiều còn gắt. Đơn vị nghỉ lại ở dải rừng thưa gần một dòng sông . Mới vào mùa khô nên nước sông nhiều, trong xanh và hiền hòa . Khúc sông Thạch Hãn này dòng nhỏ hơn dưới đồng bằng, hai bên bờ nhiều đá, nhìn nó như một con suối lớn, có anh em gọi là sông Ba Lòng. Tôi mắc võng sát bờ sông , nhìn nhánh Trúc Đào vươn cành là là mặt nước, lại nhớ bóng liễu rủ bên hồ Hoàn Kiếm Hà Nội. Xa nhà mới tám tháng mà sao hôm nay nhớ nhà, nhớ Hà Nội quá.

Đang miên man nhớ về Hà Nội , bỗng thấy một người lính lang thang dọc bờ sông, dáng nhàn nhã như đi dạo. Người lính lạ đến gần, tôi nhận ra PH , thật khó tin. Tôi nghĩ : mình đã rất may mắn mới gặp được nhiều bạn Trỗi trong này, . Nghe tôi gọi , PH cũng tròn mắt ngỡ ngàng.

Chúng tôi ngồi ngay mép nước bên bụi Trúc Đào trò chuyện . Dòng sông xanh mát như dòng Li Giang bên Trung Quốc ngày bé chúng tôi vẫn thường ra tắm mỗi chiều. Bao chuyện của Trỗi những ngày Quế Lâm, Trung Hà như vừa mới hôm qua. . . chuyện về các bạn mình , nghe nói lính Trỗi vừa rồi vào Quảng Trị nhiều lắm, K nào cũng có nhưng chúng tôi chẳng mấy khi biết tin tức về nhau. Hồi tháng 9/72 tôi gặp Mạnh Thắng ở Quảng Bình trên đường hành quân, rồi bặt tin. Đến Bãi Hà gặp Luyện bị thương đi ra, Luyện báo tin Y Hòa hy sinh, buồn quá. Không biết ai còn, ai mất trong lính Trỗi chúng tôi sau một mùa hè đỏ lửa ở Quảng Trị...

Hóa ra PH mới vào Quảng Trị được ít hôm, thấy cảnh lạ và đẹp, lọ mọ đi ngắm cảnh không ngờ lại gặp tôi. Lúc này tôi mới biết PH là lính cao xạ 37 li bảo vệ ga Thị Long ở Thanh Hóa , tháng 12/72 đơn vị kéo ra bảo vệ Hà Nội .Sau chiến thắng B52, được về phép vài ngày, PH lại cùng trung đoàn 223 vào gấp Quảng Trị. Trung đoàn 223 cao xạ của PH nhập vào mặt trận B5 ( trung đoàn có nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm). (PH trên trận địa) Lính cao xạ có khác, chỉ vài ngày đã có mặt ở Quảng Trị. Bộ binh chúng tôi đi bộ rạc cẳng, mấy tháng trời mới vào tới Quảng Trị. Bởi thế tôi hỏi PH nhiều chuyện về Hà Nội, về Khâm Thiên, An Dương,Uy Nỗ… bị B52 rải thảm thế nào, trong này chúng tôi nghe tang thương lắm. Chuyện những người bạn cũ ở Hà Nội giờ ra sao v.v..Vẫn nhớ PH có một cô bạn gái cùng lớp xinh lắm. Tôi gặp một lần khi PH và cô bạn đến chào mấy người bạn Trỗi trước ngày đi bộ đội. Tôi hỏi PH về cô bạn gái ngày xưa …

PH lặng đi không nói…Không khí trầm lại, Tôi biết mình đã lỡ, nhưng sao lại thế ???. Lính Trỗi vốn “nhát” gái , bởi thế đã yêu thì chân thành sâu sắc , ngược lại họ cũng đau đớn nhiều khi tan vỡ. Ngày ấy đám Trỗi chúng tôi nhìn họ thật ngưỡng mộ, khao khát những tưởng rằng PH sẽ là thằng hạnh phúc nhất. Mối tình đẹp vậy ? không lẽ .. ngắn ngủi thế sao? tôi không dám hỏi gì thêm nữa .

PH lặng lẽ bứt từng lá trúc đào thả xuống lòng sông, lá dập dềnh trôi theo làn nước xa mãi. Chợt PH quay sang hỏi ở đây có đàn không . Thật may, đơn vị tôi có nhiều anh em Hà Nội, nhiều người biết ghi ta, trình độ chỉ cỡ bập bùng “cơm nguội “ nhưng đàn lúc nào cũng có .

Chỉnh lướt dây đàn cho đúng lại , PH hát. Tôi nhìn ra phía dòng sông lắng nghe từng lời hát. Giọng trầm buồn cùng tiếng đàn gỗ lan toa trên mặt sông vắng lặng, len vào rừng thưa đến từng cánh võng. Anh em trong đơn vị tôi ngồi cả dậy, lắng nghe. Bài hát lạ, tôi chưa từng nghe, nhưng buồn làm sao, cái buồn của người lính nơi xa, của mất mát…Lời hát không trách ai nhưng âm thầm một nỗi buồn cô quạnh, day dứt…

Dù rằng đến cuối đời, bên khói hương lúc khóc người yêu tôi, tôi đã yêu suốt một thời …

Ngưng hát, PH kể cho tôi nghe về Hoa Tóc Tiên _ tên bài hát. Loài hoa chỉ nở khi đến mùa giông bão, loài hoa đẹp nhưng yếu ớt mong manh như tình yêu trong chiến tranh vậy. (Ảnh 2 cha con PH gặp nhau ở chiến trường)

Một người, rồi hai người trong đơn vị tôi đến, lấy cớ mượn cái điếu , hút xong rồi ngồi lại luôn, toàn lính Hà Nội cả . Biết mọi người muốn nghe PH hát ,tôi nhìn PH thỉnh cầu khích lệ. Chiều ý mọi người, PH lại hát tiếp nhiều bài hát khác. Tiếng hát ,tiếng rít thuốc lào của đám lính Hà Nội , vọng lan cả cánh rừng suốt đến chiều tối. Bài hát chia tay, PH hát có tên “Gặp nắng trên đường mùa đông”, cũng là một bài hát PH mới viết sau ngày Hà Nội ngừng tiếng bom, sau một mối tình tan vỡ, viết trên đường hành quân vào Quảng Trị.

Đêm ấy tôi thao thức không sao ngủ được , vui được gặp bạn, buồn vì chuyện bạn . . .lặng nghe dòng sông chảy, tôi cứ miên man nghĩ về những người bạn lính của mình.Người đã ngã xuống như Y Hòa, người bị thương như Luyện và hôm nay một người bạn nữa, lên đường vào mặt trận vẫn mang theo nỗi đau mất mát của mối tình đầu. Cái loài Hoa Tóc Tiên ấy sao lại có nó nhỉ? Tóc Tiên _ thứ Hoa này đâu phải dành cho những người lính ???

Tôi nhớ câu thơ của ai đó : Chiến tranh là chồng chồng nỗi đau se thắt. Nỗi đau làm ta đông cứng khi ngoải nhìn, nhớ lại... Tôi tin người lính như PH sẽ vượt qua nỗi đau này. Bài hát cuối cùng lúc chia tay “ Gặp nắng trên đường mùa đông” tôi đã lờ mờ nhận ra, dù còn buồn nhưng mạnh mẽ làm sao. Năm đó mùa đông lạnh lắm. Phải chăng cái nắng từ phương Nam đang sưởi ấm trái tim người đồng đội của tôi trên đường tiến ra mặt trận (?)

Sau cuộc gặp ấy, dù không trực tiếp gặp nhau nhưng tôi và PH vẫn bên nhau trong các trận đánh ở Phong Sơn, sông Bồ trong chiến dịch giải phóng Huế, Đà Nẵng năm 1975. . .Ngày đánh trận Phổ Lại, đơn vị tôi được tăng cường một đại đội cao xạ 37li. Lính cao xạ hạ nòng cùng bộ binh chúng tôi đánh các điểm cao, khi có máy bay họ lại bảo vệ chúng tôi. Trong một tình huống buộc phải nổ súng, khi trên đầu chúng tôi đang có máy bay trinh sát OV10 của địch. Trận địa bị lộ, pháo khói chỉ điểm vừa bắn vào trận địa đã thấy một chiếc A37 bổ nhào vào chúng tôi. Loạt bom đầu chúng tôi chỉ kịp chui vào hầm. Khi máy bay lượn lên chuẩn bị cho đợt bổ nhào tiếp theo, chúng tôi được lệnh rời trận địa. Chúng tôi chạy thật nhanh, càng xa trận địa càng tốt. Khi chạy, tôi nghe nhiều tiếng nổ đầu nòng “thùng thùng” xung quanh dưới mặt đất, trên trời ran dài những tiếng lục bục, tôi biết cao xạ mình lên tiếng. Chiếc A37 không dám xà xuống nữa, cắt loạt bom vu vơ rồi bỏ chạy. Chúng tôi chạy trở lại, trận địa còn nguyên vẹn, bom địch bị hất ra xa . Cảm ơn lính cao xạ…Nghe PH nói chuyện vượt sông Bồ vào Huế, tôi mới biết PH ở chính cái đơn vị tăng cường cho chúng tôi.. .

Hôm nay đến thăm bạn, ngồi trong căn hộ bình dị của PH , chúng tôi lật trở về quá khứ, nhớ lại những ngày ở Trị Thiên mà bồi hồi xúc động .Lại chuyện Quế lâm-Hưng Hóa ,lại chuyện Thạch Hãn-Sông Bồ ký ức cứ nối dài. Chuyện Hoa Tóc Tiên, nỗi đau riêng của người lính chẳng đáng gì với những người ngã xuống hôm qua, với những bà mẹ mấy chục năm nay vẫn ra cổng làng ngóng con về và hàng triệu những đóa hoa tươi ngày chiến thắng không có người nhận. Nhìn tấm ảnh Hoa Tóc Tiên của PH chụp, thật đẹp vẫn thấy màu tím trong sắc hoa, vậy mà đã có lúc chúng tôi không tin có nó

Câu chuyện nhỏ về PH cũng là một trong những nỗi buồn chiến tranh mà người lính phải lãnh nhận, chịu đựng . PH đã vượt qua được hoàn cảnh để tiếp tục lên đường vào mặt trận, bi quá nhưng đẹp. Tôi đã đọc nhiều câu chuyện về chiến tranh, chưa thấy ai thất tình ra trận như bạn tôi ngày ấy. Phải chăng khi ấy người ta không muốn làm nản lòng chiến sĩ...Chuyện cũ đã qua

Bên PH hôm nay là một gia đình hạnh phúc, bên người vợ rất yêu lính và hai đứa con trưởng thành, năng động. Thăm gia đình PH cũng là thăm hai người bạn cũ, Vợ PH vốn là bạn cùng lớp phổ thông với tôi. Chúc hai bạn thêm khỏe và hạnh phúc, sớm có cháu nội,ngoại để vui vầy bên chúng, để còn kể cho chúng nghe về Hoa Tóc Tiên xưa và nay.

2/1973 - 11/2008

Khắc Việt