Viết văn có khó không nhỉ?

(Về già lẩm cẩm, sẵn vi tính, lại hay buồn, tớ tập viết “truyện ngắn”. Mong sao được các bạn giỏi văn khóa mình giúp đỡ, phê bình thẳng …cánh trên tinh thần đồng chí đồng bào …. Cũng là để mua vui cho các bạn.)

- Văn của mày thế này chả trách chẳng ma nào buồn đọc, có đưa lên bờ-lốc cũng chẳng đứa nào nó thèm còm-men! Lại có mùi, lẩm cẩm bỏ mẹ!...

- Thì tao cũng mới pót thử lên mấy cái bờ-lốc của lớp cũ hồi phổ thông, chứ đã dám đưa đến nhà xuất bản nào đâu…

- Thì thế mới chết! Càng lớp cũ càng chết! Mà lại còn định mang đến nhà xuất bản nào? Thôi, tôi lạy bố, buồn thì bố cứ ở nhà viết nhăng viết cuội rồi pót lên mấy cái bờ-lốc bờ-liếc gì cũng được, không ai cấm bố! Lại còn định xuất bản…

- Thế mày bảo tao phải viết thế nào bây giờ? Mất cả ngày “tư ruy” mà viết ra chẳng ai buồn đọc, chẳng có cái còm-men nào cũng nản…

- Thì cứ từ từ, uống đi đã, rồi tao bày cho. Đi đâu mà vội? Mày còn phải gắn bó với mấy cái bờ-lốc bờ liếc từ nay đến hết đời cơ mà. Có mà chạy đằng giời!…

- Ừ, nào, “cạch” một cái nào! Chúc cho tài năng của mày cứ thăng hoa mãi!

…

Thằng bạn này học cùng với mình hồi cấp II . Độ này nó là một nhà văn nổi tiếng suốt từ Nam ra Bắc, nổi tiếng ra cả nước ngoài. Nó viết đủ các thể loại, từ truyện ngắn truyện dài cho đến tiểu thuyết. Thậm chí là cả phóng sự! Bất cứ vấn đề cỏn con nào của xã hội, dù là “chán như con gián”, thế mà qua “tay” nó cũng thành chuyện nóng bỏng hàng ngày. Không ít gia đình đứt bữa cũng chỉ vì vợ chồng con cái đến bữa thì không tập trung vào ăn uống, chỉ tranh luận những vấn đề nó đưa ra trong truyện rồi đi đến không thống nhất, rồi thì chia thành “phe” nọ “phe” kia, rồi thì ức nhau đến bỏ cả ăn, rồi thì vợ chồng không thèm nói chuyện với nhau, rồi thì không thèm…nhau nữa…

Nhất là cái món truyện ngắn. Truyện của nó in ra cuốn nào là bán hết sạch cuốn đó chỉ trong vài ngày. Nhiều khi nghe tin nó vừa xuất bản một tập truyện ngắn hôm trước mà hôm sau ra hiệu sách đã thấy hết rồi. Có hiệu sách lại còn trưng biển: Đã bán hết truyện của nhà văn N! - để đỡ phải trả lời…

Mà thằng này ngày xưa chỉ giỏi toán chứ đâu có giỏi văn! Trong lớp có 2 thằng luôn đội sổ môn văn là mình với nó thì tổng kết văn của nó thậm chí còn kém mình những không phẩy mấy điểm. Thế mà bây giờ…

Biết nó giỏi nên mình có ý “tầm sư học đạo”. Mình đã meo cho nó mấy “tác phẩm” đầu tay để nó đọc từ hôm trước, nhưng mà xem ra có vẻ không ổn…

Chờ cho nó có vẻ đỡ bực mình về mấy bài “văn” lẩm cẩm, mình bắt đầu khai thác:

- Văn của mày bây giờ nổi tiếng quá! Tao còn nhớ ngày xưa mày chỉ giỏi có toán. Mà nghề của mày bây giờ cũng đâu phải là viết văn? Tao cứ tưởng mày chỉ có ngồi trông hàng cho vợ...

- Tất nhiên văn chỉ là nghề tay trái của tao thôi! Thế mày tưởng viết văn thì không cần giỏi toán à? Viết văn mà không cần phải có đầu óc tổng hợp, phân tích, diễn dịch, quy nạp… à? Văn chính là sự thể hiện của tư duy toán học đấy! Nhờ giỏi toán mà tao…

- Có mấy cô bạn biết tao quen mày nên đâm ra quý tao, cứ nhờ tao mua hộ truyện của mày. Nhờ văn mày mà tao cũng được thơm lây…

- Ơi “xời” ơi! Có gì đâu, so với Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Công Hoan… thì tao đã ăn thua gì! (Thằng bạn mình nó giỏi mà vẫn rất khiêm tốn!).

- Thế ban nãy mày bảo tao pót bài lên cái bờ-lốc của lớp cũ thì chết là chết thế nào?

- Chết là chết, chết thẳng cẳng chứ còn chết thế nào nữa! bạn cũ của mày đứa nào mà chả biết ngày xưa mày học hành thế nào! Đứa nào mà chả biết ngày xưa mày dốt văn! Trông thấy bài văn của mày là chúng nó chán ngay trong bụng rồi, còn đứa nào thèm để ý đọc nữa. Đấy là chưa kể văn của mày còn cứ hay triết lý lăng nhăng, sốt ruột bỏ mẹ… Thời buổi này người ta lo làm lo ăn bận rộn suốt ngày, có đọc cái gì thì cũng phải vui vui, ly kỳ, thậm chí là rùng rợn để giải trí chứ ai hơi đâu mà nghe mày lên gân, triết lý. Chưa kể nếu có triết lý hay hay có khi chúng nó còn nghi mày đi cóp nhặt ở đâu về…

- Thế mày bảo tao phải pót ở đâu bây giờ?

- Đấy là chuyện của mày, tao không biết. Nhưng mà văn thì mày phải tìm cách phổ biến ở môi trường nào càng ít người biết mày trước càng tốt. Có thế thì người ta mới không có sẵn ấn tượng xấu về mày, nhiều khi đọc xong văn của mày người ta lại cho là một hiện tượng lạ, một lối viết lạ…

- Thế theo mày thì nên viết về cái gì?

- Trình độ như mày mới vào nghề thì chỉ nên xoáy vào những vấn đề mà xã hội đang quan tâm, đang bức xúc sẵn thôi!

- Thế mày bảo vấn đề gì xã hội đang quan tâm?

- Mày… chán thật! Cái gì cũng hỏi! Đi làm nhà nước mà cứ như trên cung trăng! Thời buổi anh-tờ-nách mà bao nhiêu chuyện xảy ra xung quanh mày cũng không nhìn thấy, không biết! Thế thì bao giờ mày mới viết nổi văn!

- Thế mới chán. Tao thì muốn viết, mà chẳng biết viết về cái gì…

- Thiếu gì vấn đề để khai thác! Thế ở cơ quan mày có ông nào yêu bà nào không?

- Đầy! Chuyện gì chứ chuyện anh chị yêu nhau trên cơ quan qua mắt tao làm sao được!

- Thì đấy! Vấn đề đấy! Vấn đề tình yêu nơi công sở đấy! Ví dụ như là bà giám đốc đem lòng yêu anh nhân viên mới vào làm, một bà sắp về hưu tự dưng lại yêu ông thủ trưởng cũng sắp về hưu. Tình yêu thì nó có kể tuổi tác, sang hèn gì đâu …

- Nhưng mà họ yêu nhau thế nào có kể cho tao đâu…

- Nói chuyện với mày chán bỏ mẹ! Cái cốt truyện thì có rồi đấy, việc của mày là phải phịa ra, thêm mắm thêm muối vào cho nó ly kỳ, lãng mạn chứ. Nhưng nhớ là viết thế nào thì viết, tán thế nào thì tán tùy mày, bao giờ mày cũng phải đặt ra được vấn đề gì đó cho người đọc phải trăn trở, phải suy nghĩ, phải bứt rứt, phải muốn tìm người để tranh luận, thậm chí làm cho họ bực mình lên, sôi máu lên cũng được… Đại loại như là: Có nên yêu đương trên công sở? Những mối tình công sở đưa ta về đâu? Tình yêu công sở có thật là có hại như người ta vẫn nghĩ? Yêu đương có tác dụng tốt đến công tác, phấn đấu như thế nào? Nhiều vấn đề lắm, chỉ sợ mày không biết khai thác...

Sợ nó nói nhiều quá không kịp “lĩnh hội”, mình phải cắt lời nó:

- Tao chỉ sợ viết những chuyện ấy ra rồi lại động chạm đến người nọ người kia trong cơ quan…

- Thì đừng yêu trong cơ quan nữa, yêu ở ngoài. Ở đâu mà chẳng có yêu nhau! Có ai cấm mày yêu ở đâu, yêu lúc nào đâu?…

- Công nhận chủ đề yêu đương này cũng hay thật, rộng lớn thật, thả sức cho mình vẫy vùng! Nói đến yêu là tao như trẻ lại. Nhưng mà tao vẫn cứ thấy khó viết, không biết bắt đầu từ đâu…

- Thì trước khi viết mày phải gạch đầu dòng ra các tình tiết đi. Ví dụ cái vụ bà về hưu yêu ông về hưu ấy có tất cả độ 5 hay 7 tình tiết gì đó chẳng hạn…

- …

- Rồi mày bắt đầu cân nhắc: nên đưa tình tiết nào lên trước. Ví dụ đặt tình tiết 5 lên trước, rồi đến tình tiết 3, rồi mới đến các tình tiết 7, 2, 4…, cuối cùng mới đến tình tiết 1, hoặc là đưa luôn tình tiết 7 lên đầu cho nó bất ngờ rồi đến các tình tiết khác… Lúc này là lúc cần đến tư duy toán học của mày, miễn là làm sao cho câu chuyện của mày có nhiều lớp lang, trăn trở, nó hấp dẫn người đọc, …

- Àh…, kể cũng đơn giản nhỉ? Viết văn mà cũng như giải một bài toán, hay thật! Có thế mà tao cũng không nghĩ ra…

- Là mày ăn nhiều đậu phụ quá, lại chưa chịu động não đấy thôi, chứ ngày đầu mới viết văn tao cũng thế, cũng bí bỏ mẹ, ngồi cả ngày có viết được gì đâu. Chưa kể mụ vợ, thấy mình ngồi đần đần cứ đi ra đi vào dò xét, lại càng cản trở tư duy sáng tạo của tao. Bây giờ thì đơn giản! Hễ cứ ngồi vào máy là cái mạch văn của tao nó tuôn trào, không thể nào dừng lại được…

- Đấy là mày giỏi rồi thì không kể, chứ tao thì mới, vả lại cái món tình yêu thì tao kém lắm. Như ngày xưa đấy, trong khi các bạn lớp tao cứ từng đôi yêu nhau cả rồi thì tao vẫn còn nhí nhố, để đến bây giờ…

- Thì mày khai thác các mảng khác, để hôm nào rỗi rãi tao lại bày cho! Bây giờ ở đâu mà chả có bức xúc, ở đâu mà chả có chuyện cho mày viết!

- Tao bây giờ cứ bị mất ngủ, nằm nghĩ ngợi lung tung đến một hai giờ đêm vẫn chẳng ngủ được, mà mày còn khuyên tao phải trăn trở, rồi lại bắt người khác cũng trăn trở nữa thì…

- Thì thế mới là viết văn! Chứ viết văn mà cứ dễ như ngồi trông hàng cho vợ thì nói làm gì!

- Thôi được, tao cứ thử cố xem sao…

- Mà thôi, ngồi với mày lâu quá rồi, tao phải về trông hàng cho mụ vợ đây. Tao thì chỉ nổi tiếng ở ngoài chứ về nhà thì mụ vợ tao nó chẳng coi tao ra cái ký lô gì, lũ con tao nó còn bảo bố hâm. Đi lâu lâu thế này là về thể nào cũng có chuyện!

- Ừ, thôi về đi! Tao cũng sợ mày ngồi lâu rồi lại có chuyện (cho tao viết!).

Ngồi với thằng bạn nổi tiếng có một lúc mà thấy “sáng” ra bao nhiêu.

Thế mà từ hôm chia tay nó về đã hơn tuần nay rồi vẫn chẳng viết được dòng nào cho cái bờ-lốc. Ngồi vào máy là y như rằng bí rị. Lạ thật! Đúng là viết văn cũng không phải dễ!

Mà thực ra viết văn có khó không nhỉ?